Sven-Erik Liedman, ide-historicus en prof.em. aan de universiteit van Göteborg
Over:
Vrijheid, gelijkheid en gelukkige toevalligheden
Gemeenschappelijke ruimte:
Het bos
Het strand
Het marktplein
De straten
Gemeenschappelijke openbare ruimte (het zgn Zweedse allmanrätt):
Een verzamelplaats zoals een vereniging, organisatie gemeente of staat: open voor iedereen om kosteloos te bezoeken en zich thuis te voelen: een kerk, de bibliotheek
De bibliotheek bestaat al duizend jaar maar de huidige betekenis : open voor iedereen is nog niet zo oud (zweden staat daarmee in de kinderschoenen) om iedereen toegang te geven tot kennis met als doel mensens leven rijker te maken en de samenlevingsdebtatten beter.
Het gebruik van de openbare ruimte verandert ook: grote gebieden van de stad worden meer en meer geprivatiseerd- minder vrij toegankelijke ruimte, en de vraag wordt aan bibliotheken gesteld of men niet ook net zo goed achter zijn eigen pc kan zitten, surfen , bloggen, waar is de gemeenschappelijke ruimte van de bibliotheek nog goed voor.
Maar, roept Sven-Erik: er is meer dan facebook! Er blijft behoefte aan de vrije bibliotheeksruimte: ruimte om vrijelijk te verblijven, gebruik van te maken, zowel fysieke ruimte, als toegang tot informatie. Onderschat niet de rol van de politiek en de politieke besluiten tav de bibliotheek
Het woord privaat komt van privare en dat betekent beroven!
Vrijheid en gelijkheid
Wat is vrijheid? De laatste tijd is vrijheid vooral kennis en vrijheid lijkt te leiden tot gelijkheid. Maar gaat het over gelijkheid of over gelijkwaardigheid?
Gelijkwaardigheid is niet hetzelfde als gelijkheid ; andersom: in een ongelijkwaardige samenleving vgl de middeleeuwen had je de grijze gezichtsloze massa to de rijken die hun rijkdom uitdragen
Vrijheid hangt nauw samen met verantwoordelijkheid en met kennis. Vrijheid wordt groter met kennis. Kennis en vrijheid houden de verantwoordelijkheid in om die kennis te delen.
Een samenleving versterkt alleen als zoveel mogelijk mensen toegang hebben tot kennis, en lezen, schrijven, rekenen, maar ook inzichten in culturele en sociale grondbeginselen.
Nieuwsgierigheid en open minded
Kennis’ meest oorspronkelijke drijfveer is nieuwsgierigheid.
Voor ontwikkeling heb je nodig: toekomstgerichtheid en nieuwsgierigheid en het vermogen om verder te kijken dan jezelf.
Je open te stellen voor andere ideeen, denkbeelden en mensen – tolerant zijn
Want, we praten vaak over de toekomstige mens als iemand anders, maar we zijn het zelf, alleen anders denkend.
Vooroordelen zijn gevaarlijk, en kunnen verkeerde effecten hebben.
Het je bevrijden van vooroordelen is een kunst en opent je ogen en vrije blik om naar de toekomst, mogelijkheden open laten: openstellen dus
openstellen voor verrassingen en het toeval
het hele leven is een samenloop van omstandigheden, onvoorziene inzichten etc
We hebben plaatsen/ instituten nodig om de weg voor blijvende toevalligheden zeker te stellen: er moet ontdekt kunnen blijven worden. Het hangt niet van geluk hebben af, geluk hebben ‘ bestaat niet’ ,het is het zelf op zoek gaan naar bijzondere ervaringen, vernieuwingen….
En vervolgens heb je kennis nodig om het verschil te duiden en te ontwikkelen.
En lat je vooral verrassen: als je zoekt doe dat met een open mind voor het onverwachte.
Begeef je in een gemengd gezelschap: zoek verschillende mensen op om je te laten inspireren- kijk verder dan het vertrouwde wat je inzichten kan belemmeren
Alleen als je je laat verrassen kom je verder en op nieuwe ideeen en inzichten! Plaatje 'frozen hot chocolate'
terugkomend bij de vraag waarom de bibliotheek nog nodig is als je ook thuis vanachter je pc alles kunt vinden:
het verschil zit m in de betekenis die de bibliotheek toevoegt:
Internet is een prima hulpmiddel om te zoeken/vinden als je weet wat je zoekt. Maar daar houdt het ook op. Als je doelbewust zoekt word je niet verrast door nieuwe inzichten, je krijgt wat je dacht te krijgen en daar houdt t op..
De bibliotheek echter kan de plaats zijn waar je al zoekend toch ook ander invalshoeken tegenkomt: de bibliotheek kan meerwaarde toevoegen omdat het een plek is waar je op ontdekkingstocht kunt gaan en al zoekend (zeker fysiek) ook snel andere invlashoeken tegenkomt : onverwachte treffers bij het zoeken.
Sven-Erik roept de bibliotheek op om samen met het internet de ontdekkingstocht van mensen aan te sporen!
Internet en de bibliotheek: dat is een vanzelfsprekend samenspel, het vult elkaar aan!
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten